Bier in Nederland. Een biografie lag in de eerste week van mei 2016 in de winkel. Daar was een jaar of vier van onderzoek en schrijven aan voorafgegaan, inclusief het nodige redactiewerk, gevolgd door zetwerk en natuurlijk vormgeving. Na dit alles werd het op 13 april naar de drukker gestuurd.
Op precies die dag floepte er een e-mailnieuwsbrief van de Koninklijke Bibliotheek binnen met de mededeling: er zijn deze week drie miljoen nieuwe krantenpagina's aan de archiefwebsite Delpher toegevoegd. Dit leidde achter het bureau van schrijver dezes tot enig geroep van ach en wee.
Bier in Nederland
donderdag 22 december 2016
woensdag 20 juli 2016
‘Princesse witbier’ van d’Oranjeboom: een historische misser
Onlangs werd een nieuw 'historisch' bier gelanceerd: princessebier van d'Oranjeboom. De biermedia namen het persbericht erover met graagte over. Logisch: een oude, typisch Hollandse en begin
twintigste eeuw verdwenen biersoort was opnieuw tot leven gewekt, aldus de
initiatiefnemers. Dat is nogal wat.
Alleen steekt het allemaal wat anders in elkaar dan men naar buiten heeft gebracht. Een van de twee nieuwe princessebieren is inderdaad een historisch bier. De andere is een historische misser.
Alleen steekt het allemaal wat anders in elkaar dan men naar buiten heeft gebracht. Een van de twee nieuwe princessebieren is inderdaad een historisch bier. De andere is een historische misser.
dinsdag 14 juni 2016
Bier voor vaders? Voor moeders!
Komende
zondag, 19 juni, is het
Vaderdag. Tradities als het ‘vieren’ van Moederdag en Vaderdag lijken
onverwoestbaar, ook al zijn we inmiddels drie feministische revoluties
verder.
De bierwereld heeft er volstrekt geen last van. Bier maakt iedereen
gelijk: man, vrouw, wit, zwart. Ga maar eens op een bierfestival kijken.
Toch? Sja, en daarom is de campagne Love Beer, die
de branchevereniging Nederlandse Brouwers vorig jaar op poten zette, zo’n zonderlinge
mispeer. Deze zo correct Nederlandse slogan beoogt een ideaalbeeld te promoten van vrouwen die gezellig
kwetteren bij een glas bier - in plaats van het clichématige glas witte
wijn of rosé. Kwisvragen: is dat om te lachen of om te huilen? Wie is er het meest ranzig, de brouwer van toen, of die van nu? En wat is dat toch met mannen die denken te weten hoe dat werkt, met vrouwen en bier?
woensdag 8 juni 2016
Vrije jongens, vrije bieren
Op 11 juni 2016 vierde Kompaan in Den Haag
voor het eerst een eigen bierfeest – het Bondgenoot Festival. De naam zegt het al: Jasper
Langbroek en Jeroen van Ditmarsch kregen collega-brouwboys en -girls over de vloer. Te drinken was er van 't Uiltje, Two
Chefs, vandeStreek, Kaapse Brouwers, Oedipus, Oproer (on the road vanuit de
brewpub in Utrecht!) en Van Moll (idem vanuit Eindhoven!). Locatie: een ruige havenkade
in de Binckhorst.
zaterdag 28 mei 2016
Dossier Nederlandse abdijbieren (7: Tussen feit en fake)
Dit dossier beschrijft de Nederlandse abdijbieren, hun context en hun herkomst en prikt enkele mythen door. Want hoe jong de Nederlandse abdijbieren ook mogen zijn – die mythen zijn er al, net als onder de Belgische. Benamingen, etiketten en publiciteitsmiddelen geven aanleiding tot verwarring en zijn soms onjuist of zelfs misleidend. Andere abdijbieren verdienen juist respect, want er is kaf maar ook koren onder de Nederlandse abdijbieren. En hoe!
Deel 7 (slot): Tussen feit en fake
Deel 7 (slot): Tussen feit en fake
Dossier Nederlandse abdijbieren (5: Bieren van 'levende' Nederlandse abdijen)
Dit dossier beschrijft de Nederlandse abdijbieren, hun context en hun herkomst en prikt enkele mythen door. Want hoe jong de
Nederlandse abdijbieren ook mogen zijn – die mythen zijn er al, net als onder
de Belgische. Benamingen, etiketten en publiciteitsmiddelen geven aanleiding tot verwarring en zijn soms onjuist of zelfs misleidend. Andere abdijbieren verdienen juist respect, want er is kaf maar ook koren onder de Nederlandse abdijbieren. En hoe!
Deel 5: Bieren van 'levende' Nederlandse abdijen
Deel 5: Bieren van 'levende' Nederlandse abdijen
Dossier Nederlandse abdijbieren (4: Abdijbieren van verdwenen Nederlandse abdijen)
Dit dossier beschrijft de Nederlandse abdijbieren, hun context en hun herkomst en prikt enkele mythen door. Want hoe jong de Nederlandse abdijbieren ook mogen zijn – die mythen zijn er al, net als onder de Belgische. Benamingen, etiketten en publiciteitsmiddelen geven aanleiding tot verwarring en zijn soms onjuist of zelfs misleidend. Andere abdijbieren verdienen juist respect, want er is kaf maar ook koren onder de Nederlandse abdijbieren. En hoe!
Deel 4: Abdijbieren van verdwenen Nederlandse abdijen
Deel 4: Abdijbieren van verdwenen Nederlandse abdijen
Dossier Nederlandse abdijbieren (3: Abdijbieren in Nederland vroeger)
Dit dossier beschrijft de
Nederlandse abdijbieren, hun context en hun herkomst en prikt enkele
mythen door. Want hoe jong de Nederlandse abdijbieren ook mogen zijn –
die mythen zijn er al, net als onder de Belgische. Benamingen, etiketten en publiciteitsmiddelen geven geven aanleiding tot
verwarring en zijn soms onjuist of zelfs misleidend. Andere abdijbieren verdienen juist respect, want er is kaf maar ook koren onder de Nederlandse abdijbieren. En hoe!
Deel 3: Abdijbieren in Nederland vroeger
Dossier Nederlandse abdijbieren (2: Belgische abdijbieren)
Dit dossier beschrijft de Nederlandse abdijbieren, hun context en hun herkomst en prikt enkele mythen door. Want hoe jong de Nederlandse abdijbieren ook mogen zijn – die mythen zijn er al, net als onder de Belgische. Benamingen, etiketten en publiciteitsmiddelen geven aanleiding tot verwarring en zijn soms onjuist of zelfs misleidend. Andere abdijbieren verdienen juist respect, want er is kaf maar ook koren onder de Nederlandse abdijbieren. En hoe!
Deel 2: Belgische abdijbieren
Dossier Nederlandse abdijbieren (1: Trappistenbier, abdijbier en kloosterbier)
Dit dossier beschrijft de Nederlandse abdijbieren, hun context en hun herkomst en prikt enkele mythen door. Want hoe jong de Nederlandse abdijbieren ook mogen zijn – die mythen zijn er al, net als onder de Belgische. Benamingen, etiketten en publiciteitsmiddelen geven aanleiding tot verwarring en zijn soms onjuist of zelfs misleidend. Andere abdijbieren verdienen juist respect, want er is kaf maar ook koren onder de Nederlandse abdijbieren. En hoe!
Deel 1: Trappistenbier, abdijbier en kloosterbier.
Deel 1: Trappistenbier, abdijbier en kloosterbier.
Abdij of gapdij? Dossier Nederlandse abdijbieren
Abdijbieren staan, óók in deze tijd van IPA-geweld, volop in de aandacht. Onlangs verscheen het boek Reis langs de abdijbieren in Nederland en België en hun abdijen, door Frank Stoute en Fedor Vogel. Eind mei vond in Middelburg het tweede Abdijbieren Festival plaats. En in de VS heeft een opticien een proces tegen AB InBev aangepannen omdat het concern volgens hem suggereert dat Leffe in een abdij wordt gebrouwen.
woensdag 4 mei 2016
Een kleine geschiedenis van de meibock in Nederland
Zeker, en mei is ook in de
bierwereld altijd een belangrijk moment geweest. Soms betekende het inderdaad
een nieuw begin, maar vaker eigenlijk een einde. Is de maand mei aangebroken,
dan beginnen de temperaturen doorgaans te stijgen (geef toe: ook nu,
eindelijk…). Toen er nog geen kunstmatige koeling bestond, werd brouwen
daardoor lastiger wegens infectiegevaar.
Dat betekende niet dat men ermee ophield – geenszins zelfs. Maar er zijn diverse voorbeelden van regelgeving die wel het brouwen van kwaliteitsbier in de warmere periodes aan banden legde.
Dat betekende niet dat men ermee ophield – geenszins zelfs. Maar er zijn diverse voorbeelden van regelgeving die wel het brouwen van kwaliteitsbier in de warmere periodes aan banden legde.
vrijdag 29 april 2016
Eindhovens bier, met en zonder alcohol
Gisteravond heb ik even alleen gedronken op de veilige landing van mijn boek Bier in Nederland. Dat heb ik gedaan in Eindhoven;
een glas lichtgekleurd en een glas donker bier (straks meer daarover).
Eindhoven is een stad die niet veel voorkomt in Bier in Nederland. Het is in vroeger tijden geen dominante brouwstad geweest, zoals Delft of Haarlem, en ook geen stad met een uitdrukkelijke eigen biersoort, zoals Breda (dé bierstad van Brabant) of Nijmegen. Het was op brouwgebied ‘een van de vele’ in Nederland. En in feite ook in Noord-Brabant, waar overal altijd veel brouwerijen zijn geweest. De Eindhovense staan beschreven in het boek De ouden brouweryen van Eyndhoven van David Hendrick (2012).
Toch heeft ook Eindhoven zijn biermoment gehad, biergeschiedenis geschreven wellicht. Youp van 't Hek moet nu even opletten.
Eindhoven is een stad die niet veel voorkomt in Bier in Nederland. Het is in vroeger tijden geen dominante brouwstad geweest, zoals Delft of Haarlem, en ook geen stad met een uitdrukkelijke eigen biersoort, zoals Breda (dé bierstad van Brabant) of Nijmegen. Het was op brouwgebied ‘een van de vele’ in Nederland. En in feite ook in Noord-Brabant, waar overal altijd veel brouwerijen zijn geweest. De Eindhovense staan beschreven in het boek De ouden brouweryen van Eyndhoven van David Hendrick (2012).
Toch heeft ook Eindhoven zijn biermoment gehad, biergeschiedenis geschreven wellicht. Youp van 't Hek moet nu even opletten.
woensdag 27 april 2016
Rein zijn! en goed kakken met alsembier
Afgelopen weekend vond in Amsterdam het Rein Beer Fest
plaats. Nee, geen feestje van een nieuwe brouwerij Rein. Maar een soort
tweedaagse conferentie naar aanleiding van 500 jaar Beiers Reinheitsgebot.
Het op 23 april 1516 geproclameerde Reinheitsgebot stelde dat Beierse brouwers
alleen water, gerst en hop in bier mochten stoppen. (Gist werd niet beschouwd als een ingrediënt; en voor tarwe en rogge zijn later aanvullingen ontworpen.) De hedendaagse
mondiale biercultuur is uiteraard zo ongeveer het tegenovergestelde van dit
Reinheitsgebot. Kruiden, vruchten, groente, chilipepers, koffie, chocolade,
drop, wat gaat er eigenlijk niet in bier? Voldoende stof voor een interessante
conferentie. Velen blijken er tegenwoordig weinig aan te vinden, aan dat
Reinheitsgebot. Om de cultuurhistorische betekenis ervan voor bier en brouwen
bij onze oosterburen kunnen we echter niet heen.
dinsdag 26 april 2016
Leve het Koningsbier, hoera!
Morgen hebben we allemaal even een vrije dag.
Nou ja, zo zie ik Koningsdag (en vroeger Koninginnedag). Doorgaans vlucht ik
dan de grens over, weg van de drukte. Daarom vandaag alvast iets over de
geschiedenis van het koningsbier. (En morgen leest toch niemand dit :) )
Koningsbier is overigens geen biersoort geweest. Het was of een merknaam, of een gelegenheidsbier dat van alles kon zijn. Heel verschillend dus van een ander 'vorstelijk' brouwsel, princessenbier. Dat was een volbloed biersoort (die dan ook uitgebreid aan de orde komt in Bier in Nederland).
Koningsbier is overigens geen biersoort geweest. Het was of een merknaam, of een gelegenheidsbier dat van alles kon zijn. Heel verschillend dus van een ander 'vorstelijk' brouwsel, princessenbier. Dat was een volbloed biersoort (die dan ook uitgebreid aan de orde komt in Bier in Nederland).
dinsdag 19 april 2016
H41: Heineken op hoogtestage
Kan Heineken nog groter? Na de fusie van AB InBev en SAB
Miller klimt de Nederlandse grootbrouwer nog een treetje op de trap en wordt de
tweede van de wereld. Over de kwantiteit aan Heineken hoeven we ons geen zorgen
te maken. Maar hoe zit het met de kwaliteit binnen het concern? En met de
diversiteit? Nou, daarover heeft men zichzelf ook over het hoofd gekrabd. En
toen zich enkele jaren geleden de mogelijkheid voordeed om een nieuw hoofdstuk
te schrijven, is men daaraan begonnen. Het resultaat werd gepresenteerd op 5
april: H41, een gloednieuwe lager.
zondag 17 april 2016
Vincent van Gogh en de handpomp in Nederland
Van Goghs Stilleven met bierglas en fruit (schilderijen.nu) |
vrijdag 15 april 2016
Nieuw boek: 'Bier in Nederland. Een biografie'
Bier in Nederland. Een biografie is het eerste overzichtswerk van biersoorten door de eeuwen heen in
Nederland en in de voorlopers (hertogdommen, graafschappen e.d.) van ons
kikkerland. Het boek is gepubliceerd door Atlas-Contact, eerbiedwaardige uitgever van
de betere non-fictie (ik zou zelfs zeggen: de uitvinder van het genre in
Nederland, met auteurs als Geert Mak, Geert van Istendael en vroeger ook Frank
Westerman). Ik durf dan ook te zeggen: een serieus kwaliteitsboek.
donderdag 14 april 2016
De dorre plantjes van PINT
Enige tijd geleden plofte de uitnodiging voor de Algemene
Ledenvergadering (ALV) 2016 van PINT in mijn digitale brievenbus. Ook in het
ledenblad PINT Nieuws en op de website pint.nl werd ertoe opgeroepen. De vergadering duurt van 13.00 tot 15.00 uur, en dit is de voorlopige
agenda:
1 Opening en mededelingen
2 Notulen ALV 2015
3 Verslag bestuur
4 Bespreking verslagen secretaris / hoofdredacteur / regio's
5 Verslag penningmeester
6 Verslag kascontrolecommissie
7 Voorstel dechargeverklaring bestuur
8 Aanstellen nieuwe kascontrolecommissie
8 Verkiezing bestuurders
9 Rondvraag
10 Sluiting
Daarna wordt een ‘gezellig samenzijn’ aangekondigd met de
vertoning van een film, ‘naborrelen’ en een proeverij.
Voor dit geheel dienen de leden naar Roermond af te reizen.
Dat is voor velen een behoorlijk eind reizen, net als vorig jaar toen de ALV in
Groningen plaatsvond. Zelf heb ik niets tegen dergelijke verre bestemmingen,
want ik reis graag en bezoek met plezier plaatsen waar ik niet vaak kom. Het is
ook begrijpelijk en juist dat een organisatie in al haar gewesten wil
vergaderen.
Maar dan moet er wel aanleiding zijn om de reis daarheen aan
te vatten. En dat is nu net niet het geval.
Abonneren op:
Posts (Atom)