Hop en vooruit! Het vervolg van de Haagse hop in Delfgauw

 

Het is er eindelijk van gekomen: ik ben hopplukker geweest. Je kunt natuurlijk wel gewoon bier blijven drinken en er op een toetsenbord dingen over zeggen, maar de handen moeten toch echt een keer uit de mouwen als je je met dat spul bezighoudt. Brouwen zie ik mezelf niet doen - te veel respect voor dat vak. Maar hopplukken: dat gluurde me al een hele tijd aan.

Haagse biergeschiedenis - een stadswandeling langs de vrijheidsstrijd van vrije jongens

Den Haag heeft tegenwoordig enkele van de interessantste Nederlandse bierbrouwerijen. Kompaan in de Binckhorst, razendsnel gegroeid, werd uitgeroepen tot brouwer van het beste Nederlandse bier van 2017. Animal Army brouwt in de ‘Engelse’ pub The Fiddler aan de Schoolstraat originele cask ales (vatgerijpt, handgepompt en koolzuurarm). En Haagse Broeder is een echte kloosterbrouwerij, waar twee lekenbrouwers samen met de broeders van de Priorij van St. Jan, in de Oude Molstraat, biermagie verrichten.

Er is nog meer bier-reuring in Den Haag, zoals bij de brewpubs Van Kinsbergen en De Prael en de actieve brouwerijhuurders Brouwerij Scheveningen en Kwartje.

Dossier Nederlandse abdijbieren (6: Brouwerijen in kloosterruimtes)

Dit dossier beschrijft de Nederlandse abdijbieren, hun context en hun herkomst en prikt enkele mythen door. Want hoe jong de Nederlandse abdijbieren ook mogen zijn – die mythen zijn er al, net als onder de Belgische. Benamingen, etiketten en  publiciteitsmiddelen geven aanleiding tot verwarring en zijn soms onjuist of zelfs misleidend. Andere abdijbieren verdienen juist respect, want er is kaf maar ook koren onder de Nederlandse abdijbieren. En hoe!

Deel 6: Brouwerijen in kloosterruimtes

Opa huilt soms om Gouden Carolus

Kijk, hier heb ik bier leren kennen en drinken: café De Concurrent in Vlissingen. Dit in 1974 geopende bruine café aan het Groenewoud was voor mij en veel andere leerlingen van de laatste jaren havo en vwo de stamkroeg.
Waarom? Omdat daar iets te halen viel. In de levensfase waarin de wereld openging en je alles wilde ontdekken, was een pilsje al snel te gewoon. De Concurrent kwam daaraan tegemoet. Eigenaar Ad van de Woestijne had veel geheimzinniger bieren in huis.

175 jaar pilsener - en 140 jaar Nederlands

Misschien zullen sommige bierliefhebbers het niet echt feestelijk vinden, maar gedenkwaardig is het beslist. Op 5 oktober is het 175 jaar geleden dat in het Boheemse Pilsen (Plzeň) een bier werd geboren dat de wereldmarkt zou veroveren. Inderdaad, het is de verjaardag van het ‘pilsje’. Op 5 oktober 1842 brouwde de Beierse brouwmeester Joseph Groll er de eerste batch van. Een historisch biermoment; en in de Maand van de Geschiedenis zeker waard om eens bij stil te staan, vooral bij de gevolgen in Nederland.
Het klinkt nu gek, maar pilsener heeft zijn intrede onder de Nederlandse bierdrinkers laat en ook nog eens schoorvoetend gemaakt. Hoe ging dat, en wat is het eerste Nederlandse pilsener geweest? En hoe zat het eigenlijk met dat succes van Heineken op die fameuze Wereldtentoonstelling in Parijs?

Heerlijk Haarlems hoppenbier

In de 14^e eeuw is de Hollandse brouwwereld een beetje volwassen geworden – met hoppenbier. Dat woord klinkt misschien een beetje als ‘groen gras’: bevat bier niet altijd hop? Maar destijds was hop nog iets nieuws. In Holland brouwde men met een kruidenmengsel (gruit). Uit Bremen en Hamburg kwamen echter roodbruine bieren, gebrouwen met die hop en uit zo’n 90% gerst. Hollandse brouwers begonnen daarna ook met hop te werken. Ze creëerden een hopbier uit hun eigen brouwgraan, haver, aangevuld met een kleiner deel tarwemout. En het werd een doorslaand succes. De Hollanders exporteerden hun hoppenbier zelfs grootschalig naar onder meer Vlaanderen.

Toen er geen bockbier was (en nog veel meer niet...)

Op 22 september (soms 21 of 23) begint de herfst; in Nederland het jaargetijde van de bock. Die situatie bestaat nog niet zo lang. Vanaf de verschijning van de eerste Nederlandse bockbieren (in 1872) en tot ver in de twintigste eeuw is bock een winterbier geweest. Dat was wel een rekbaar begrip: Amstel gaf haar bock bijvoorbeeld op 6 januari 1917 uit, terwijl stadgenoot 't Haantje dat al op 6 november 1916 had gedaan. De laatste levering van bock kon al in januari zijn, maar ook begin maart. Soms bracht een brouwerij zelfs twee 'batches' per winter. Pas in 1928 kwamen de brouwers overeen voortaan allemaal hun bock op de tweede donderdag van december te 'lanceren'.

Nederland kent dus al vrij lang bockseizoenen. Maar tot twee keer toe is er gedurende langere tijd helemaal geen bock geweest.