Over Bier in Nederland

‘Alweer een blog over bier?’ Sja, als u zo begint, klik dan maar verder. Over bier kan toch niet genoeg worden gesproken en geschreven? Slechts één ding is er nog mooier aan: drinken. (Anderen zullen daar ‘brouwen’ invullen. Ik wil hen vooral hartelijk danken voor hun werk. Anders zou dit discussiepunt niet eens bestaan…)

     En nee, de volgende alinea van deze introductie begint niet met het clichématige ‘het grote verschil met andere blogs is…’ Op andere blogs wordt immers ook geschreven over bier in Nederland. Mijn bewondering voor het helaas erg stil geworden dossierhop.nl is bijvoorbeeld enorm. Daar gaat/ging het overigens over bier in bredere zin. Op dit blog gaat het alleen over ‘Bier in Nederland’. Dat is niet noodzakelijkerwijs Nederlands bier. Het kan gaan over alle mogelijke vormen waarin bier zich in Nederland manifesteert: in Nederland gebrouwen bier, door Nederlanders elders gebrouwen bier, in Nederland verkrijgbaar bier en de hele santenkraam daaromheen; organisaties, festivals, trends, opvattingen, gebeurtenissen en andere ‘toestanden’.

     Waarom?

Uit: De Deli-Brouwerij (Rotterdam 1911).

Omdat bier in Nederland hot (excusez le mot) is. Omdat het aantal bieren en brouwers sinds de negentiende eeuw nog niet zo groot is geweest. En omdat het de moeite waard is de blik soms te vernauwen tot een kleiner deelonderwerp van ‘de bierwereld’. Aan bier in Nederland kleven boeiende, smakelijke of merkwaardige zaken die er elders niet of minder zijn. En waar soms wel, soms niet en vaak te weinig over wordt geschreven. Want we zijn er nog lang niet in bier-Nederland. Op sommige fronten hebben we al heel veel, maar op andere nog te weinig of soms juist weer té veel. Wat ik daarmee bedoel? Volg dit blog maar. Het is zinloos te proberen die dingen op te noemen en er duiken ook steeds weer nieuwe op. Gelukkig maar!

Ik ben in alle bieren geïnteresseerd. En ik drink alles. Natuurlijk zijn er soorten die ik misschien net wat lekkerder of juist minder lekker vind dan andere, maar dat is hier niet relevant. Het gaat me hier om de ontwikkelingen in Nederland Bierland. Wil je die kunnen volgen en bespreken, dan moet je alles willen proeven (dat is iets anders dan ‘drinken’). Dat geldt volgens mij ook voor iedereen die zich ‘bierkenner’ noemt. Anders doen je vertelsels, beweringen en andere gedachtespinsels er gewoon niet toe. Onbevooroordeeld proeven vind ik een tweede vereiste. En daarna volgt de derde: beproefd oordelen!

     In dit landschap bevind ik mij ergens tussen nieuwsgierigheid en purisme. Zoals gezegd: ik vind dat je niets uit de weg moet gaan en alles moet proeven. Soms sla ook ik steil achterover van iets volkomen nieuws en anders, of bij een Nederlandse topversie van een niet-Nederlandse klassieker. Ik zal niet nalaten ze te noemen. Maar als puntje bij paaltje komt, ben ik zelf eerder tegen het verdwijnen van klassieke biersoorten dan voor het ontstaan van nieuwe. Denk a.u.b. goed na over de strekking van deze oneliner. Snappu ’m niet? Nou, die nieuwe bieren: die komen toch wel (al verdwijnen ze tot mijn verbazing ook vaak weer snel in de moderne bierwereld). Maar verdwenen bieren komen vaak niet meer terug. Daarom zal ik me sterk maken voor klassieke bieren die de moeite waard zijn. Er zijn er in het verleden al genoeg verdwenen.

(http://kopalniapiwa.pl)

Misschien moeten wat oudere Nederlandse drinkers, die de hele ‘contrarevolutie’ vanaf de jaren zeventig hebben meegemaakt, zich wel wat harder inzetten voor de klassieke bieren. Het lijkt wel alsof tegenwoordig koffiestouts, DunkelHefeDoppelWeizenBock en tarwe-IPA met frambozen (ik noem waar wat) de norm zijn.
Uit de pers valt nogal eens op te maken dat jongere bierdrinkers zich daar massaal op storten. Spannend en nieuw, nietwaar? Bovendien zijn zij niet geconditioneerd door de ‘oude vormen’ op biergebied.
     In mijn ogen ontberen ze daarentegen iets: ze hebben het begin niet meegemaakt van wat we ‘speciaalbier’ noemen. En destijds beperkte dat begin zich (met uitzondering van kriek) tot zuiver bier uit water, mout, hop en gist. Echte brouwers toveren met alleen die ingrediënten; en verdienen groot respect door de veelheid aan geuren, kleuren en smaken die ze daarmee uit hun hoge hoed halen. Deze discussie over wat bier is (en wat niet) moet wat mij betreft vaker en harder gevoerd worden; maar wordt vaak (gemakshalve?) overgeslagen. Ik zou wel eens brouwers aan het woord willen horen over de gedachten achter dat eindeloze combineren van stijlen of toevoegen van spulletjes aan bier.

     Ben ik hiermee een moralist en een conservatieve scherpslijper of erger? Noem het hoe je wilt. Ik ben een bierliefhebber, waarbij ik ‘bier’ boven dat ‘liefhebber’ plaats. En nogmaals: ik drink het allemaal, ook koffiestout en ook dat Double Bretted India Papaya Witbier. Want alleen dan kun je oordelen. Dat doe ik vervolgens graag; ook hier. Daarbij zal ik soms prettig gestoord lijken, soms bar ongenuanceerd zijn en meestal erg duidelijk. Misschien zet dat aan het denken. Misschien ook niet. Maar niet geschoten is altijd mis.